Οι ξένες γλώσσες διατηρούν νεανικό τον εγκέφαλο

Σύμφωνα με μία νέα έρευνα, η εκμάθηση ξένων γλωσσών διατηρεί σε καλά επίπεδα την νοητική λειτουργία του εγκεφάλου ακόμη και σε μεγάλη ηλικία. Πέρα από την εκπαίδευσή του, ο εγκέφαλος συνεχίζει να είναι νεανικός με όσο περισσότερες γλώσσες μαθαίνουμε. Μήπως να σκεφτούμε ποια θα είναι η επόμενη;

Σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα η οποία δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση “Annals of Neurology”, οι άνθρωποι που μιλούν δύο ή περισσότερες γλώσσες σε προχωρημένη ηλικία, “προστατεύουν” την καλή νοητική τους λειτουργία. Το μυστικό κρύβεται στη συχνότητα που κάποιος χρησιμοποιεί την ξένη γλώσσα για να μιλήσει ή να διαβάσει, εκτός από την μητρική του.

Η μελέτη, με επικεφαλής τον δρ Τόμας Μπακ του Κέντρου Γνωστικής Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, έγινε σε 835 άτομα, τα οποία, ενώ είχαν κάνει το πρώτο τεστ νοημοσύνης σε ηλικία 11 ετών το 1947, το επανέλαβαν μετά τα 70 τους χρόνια, μεταξύ 2008 και 2010. Οι 262 γνώριζαν τουλάχιστον, μία ακόμη γλώσσα πέρα από την μητρική τους. Aπό αυτούς οι 195 είχαν μάθει την δεύτερη γλώσσα στα 18 τους, ενώ οι υπόλοιποι μετά την ενηλικίωσή τους.

Οι ξένες γλώσσες διατηρούν νεανικό τον εγκέφαλο

Τα συμπεράσματα έδειξαν πως όσοι ήξεραν πάνω από δύο γλώσσες είχαν συγκριτικά, καλύτερες επιδόσεις στα νοητικά τεστ που έκαναν όταν ήταν ηλικιωμένοι, κυρίως στο επίπεδο γενικής νοημοσύνης και στην ικανότητα ανάγνωσης. Οι καλές επιδόσεις μάλιστα, δεν εξαρτήθηκαν από το εάν κάποιος έμαθε την δεύτερη ή τρίτη γλώσσα πριν ή μετά τα 18 του χρόνια.

Η νέα έρευνα λοιπόν, παρουσιάζει τους ανθρώπους που μιλούν δύο ή περισσότερες γλώσσες να εμφανίζουν μειωμένη έκπτωση των νοητικών τους λειτουργιών. Αυτό σημαίνει πως μία ξένη γλώσσα μόνο ευεργετικά, μπορεί να λειτουργήσει σε έναν άνθρωπο, καθώς επιβραδύνει σημαντικά την άνοια της τρίτης ηλικίας, διατηρώντας παράλληλα, νεανικό τον εγκέφαλο.

Μία ακόμη έρευνα που πραγματοποιήθηκε πέρσι, στην Αμερική αποδεικνύει πως η γνώση μίας δεύτερης γλώσσας πέρα από την μητρική, αποτελεί μία μορφή ευεργετικής εκπαίδευσης για τον εγκέφαλο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η διγλωσσία επιδρά θεμελιωδώς στον εγκέφαλο και μεταβάλλει τον τρόπο που το νευρικό σύστημα αντιδρά στους ήχους. Όσοι γνωρίζουν δηλαδή, κι άλλη γλώσσα έχουν πιο αποδοτικό ακουστικό σύστημα και πιο ικανό να εστιάζεται αυτομάτως στα ηχητικά ερεθίσματα.

Κατά την διάρκεια των εργαστηριακών πειραμάτων, όταν ο χώρος κατακλύστηκε από ηχητικά ερεθίσματα και θορύβους, τα μέλη της ομάδας των ξενόγλωσσων τα κατάφεραν πολύ καλύτερα στο να επεξεργαστούν τους ήχους, να επικεντρωθούν στη φωνή του εκάστοτε ομιλητή και να αποκόψουν τους άλλους θορύβους στο υπόβαθρο.

Εάν λοιπόν, είμαστε διστακτικοί ως προς την εκμάθηση ξένων γλωσσών, ας σκεφτούμε τα οφέλη που θα αποκομίσουμε κατά την εξάσκηση. Πέρα από την γνώση, η διγλωσσία ή η πολυγλωσσία διατηρούν σε καλή κατάσταση την νοητική λειτουργία του εγκεφάλου γιατί τον “γυμνάζουν” καλύτερα, αλλά ταυτόχρονα ο ίδιος εκπαιδεύεται και σε διάφορα ηχητικά ερεθίσματα. Μήπως να το ξανασκεφτούμε εάν έχουμε εγκαταλείψει την ιδέα να ξεκινήσουμε μία νέα γλώσσα;

BBC: Είναι τα αγγλικά ή τα κινέζικα η γλώσσα του μέλλοντος;

Η επικράτηση των αγγλικών σε χώρες όπως η Σινγκαπούρη, όπου αποτελεί την επίσημη γλώσσα και η Μαλαισία, όπου χρησιμοποιούνται ευρέως, απειλείται ολοένα περισσότερο από την άνοδο των μανδαρίνικων. Στη Σιγκαπούρη, το Κινεζικό Εμπορικό Επιμελητήριο Ινστιτούτο, τα τελευταία χρόνια προσφέρει μαθήματα κινεζικών για χρήση σε επιχειρήσεις.
Επιπλέον οι μαθητές διδάσκονται τα μανδαρίνικα και όχι τη τοπική κινεζική διάλεκτο χοκιέν που μιλούν οι γηραιότεροι κινέζοι μετανάστες. Τα μαθήματα, σύμφωνα με το BBC, είναι πολύ δημοφιλή, ειδικά αφότου η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης προσέφερε επιδοτήσεις στους κατοίκους για να μάθουν κινεζικά, στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης το 2009. Ορισμένες επιχειρήσεις αναζητούν ήδη απεγνωσμένα άτομα που γνωρίζουν μανδαρίνικα: το άνοιγμα της Κίνας στη Σιγκαπούρη έχει ενισχύσει αυτήν την τάση.
Ο Λι Χαν Σιχ, ιδιοκτήτης μία εταιρείας multimedia, λέει ότι τα αγγλικά καθίστανται λιγότερο σημαντικά ως γλώσσα του εμπορίου και των επιχειρήσεων, επειδή οι πελάτες από τη Δύση μεταβαίνουν πάντα στην Κίνα για δουλειές. «Προφανώς πρέπει να γνωρίζεις αγγλικά αλλά πρέπει να γνωρίζεις και κινεζικά» σχολίασε ο κ. Λι. Καθώς η οικονομική ισχύς της Κίνας μεγαλώνει, ο ίδιος πιστεύει ότι τα μανδαρίνικα θα αντικαταστήσουν τα αγγλικά.
«Η παρακμή της αγγλικής γλώσσας πιθανώς ακολουθεί την παρακμή του αμερικανικού δολαρίου. Αν το ρενμινμπί γίνεται το επόμενο αποθεματικό νόμισμα πρέπει να μάθεις κινεζικά» προσέθεσε, υποστηρίζοντας ότι όλο και περισσότερο χώρες όπως η Βραζιλία και η Κίνα πραγματοποιούν τις συναλλαγές τους σε ρενμινμπί και όχι σε δολάρια.
Ωστόσο, ο Μαζόζ Βόχρα, διευθυντής του Economist Intelligence Unit στην Ασία, υποστηρίζει ότι παρά την επιχειρηματική εξάπλωση της επιρροής της Κίνα στη νοτιοανατολική Ασία, είναι «τραβηγμένο» να λέμε ότι τα κινεζικά θα αντικαταστήσουν τα αγγλικά. Ακόμη και οι επιχειρήσεις στην Κίνα, που χρησιμοποιούν κυρίως την κινεζική γλώσσα, ψάχνουν διευθυντικά στελέχη που μιλούν και μανδαρίνικα και αγγλικά, ειδικά εάν θέλουν να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στο εξωτερικό.
Για τον ίδιο τον Βόχρα, το ερώτημα δεν είναι αν τα αγγλικά θα αντικατασταθούν από τα μανδαρίνικα αλλά αν θα συνυπάρξουν μαζί τους, προσθέτοντας ότι η διγλωσσία θα θριαμβεύσει στη Νοτιοανατολική Ασία.

Συμπτώματα μαθησιακών δυσκολιών σε νηπιαγωγείο και δημοτικό

ΠΡΟΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ

1. Δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει σύνθετες και πολύπλοκες λέξεις.
2. Έχει προβλήματα με τους χρόνους των ρημάτων ή τις αντωνυμίες.
3. Παραλείπει συλλαβές ή καταλήξεις
4. Μιλάει κομπιαστά ψάχνοντας να βρει τις κατάλληλες λέξεις.
5. Μπερδεύει την σειρά των γραμμάτων μέσα στην λέξη
6. Μπερδεύει ακουστικά παρόμοιες λέξεις π.χ. λέει ματηθής αντί μαθητής, σάλαθα νατί θάλασσα κ.λ.π 7. Οι προφορικές του εκφράσεις είναι ανώριμες συντακτικά και γραμματικά 8.
Δεν μπορεί να διηγηθεί μια ιστορία με την σωστή σειρά των γεγονότων
9. Δυσκολεύεται να συσχετίσει αντικείμενα που βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον με την ανάλογη ονομασία τους
10. Δεν καταλαβαίνει την έννοια της ομοιοκαταληξίας και της ακολουθίας
11. Όταν συλλαβίζει μπορεί να αποκωδικοποιεί σωστά τα γραφήματα, ενώ όταν προσπαθεί να διαβάσει την λέξη ολόκληρη την λέει λάθος
12. Δεν ξέρει που τονίζονται οι λέξεις και πώς να χρησιμοποιεί τα σημεία στίξης
13. Δεν ξεχωρίζει τα γράμματα μεταξύ τους
14. Δεν μπορεί να καταλάβει παιχνίδια με λέξεις και γράμματα

ΓΡΑΠΤΟΣ ΛΟΓΟΣ

1. Δυσκολεύεται να ζωγραφίσει ή να φτιάξει ορισμένα σχήματα.
2. Δυσκολεύεται να γράψει το όνομά του και παρουσιάζει δείγματα στρεφοσυμβολισμού και καθρεπτικής γραφής
3. Αντιστρέφει, μεταθέτει γράμματα ή συλλαβές
4. Προσθέτει, παραλείπει γράμματα ή συλλαβές
5. Δεν ξέρει να βάζει τόνους
6. Δεν βάζει σημεία στίξης
7. Κολλάει τις λέξεις μεταξύ τους
8. Ακατάστατη και ακαταλαβίστικη γραφή
9. Λάθη στην αντιγραφή από τον πίνακα
10. Λάθη αδικαιολόγητα και διαφορετικά στην ορθογραφία

ΧΩΡΟΧΡΟΝΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ

1. Έχει δυσκολία στην εκτέλεση έργων που προϋποθέτουν προσανατολισμό στο χώρο και στον χρόνο.
2. Συγχέει το δεξιά – αριστερά, βορράς – νότος, χθες – αύριο.
3. Δυσκολεύεται να διαβάσει σωστά τον χάρτη ή να μάθει την ώρα.
4. Τα προβλήματα προσανατολισμού επηρεάζουν ακόμη καθημερινές λειτουργίες όπως την διαδικασία που φοράει τα ρούχα του, που δένει τα κορδόνια των παπουτσιών του, και γενικότερα έχει πρόβλημα στην επίγνωση του χρόνου.
5. Δεν μπορεί να επαναλάβει με την σωστή σειρά τις μέρες τις εβδομάδες, τους μήνες, την προπαίδεια.
6. Έχει δυσκολία στην αντιγραφή κινήσεων του γυμναστή όταν αυτός αντικρίζεται κατά πρόσωπο.

ΜΝΗΜΗ

1. Δυσκολεύεται να θυμηθεί και συνεπώς να εκτελέσει μια σειρά προφορικών εντολών, να πει τους μήνες με την σειρά, να αριθμήσει τους ζυγούς, να μάθει την προπαίδεια.
2. Δυσκολεύεται να μάθει ημερομηνίες, τοποθεσίες, ονόματα, χώρες, πρωτεύουσες.
3. Έχει ανεπάρκεια βραχύχρονης και μακροπρόθεσμης μνήμης, που έχει σαν αποτέλεσμα να ξεχνά τις οδηγίες του δασκάλου, τις εργασίες που έχει να κάνει για το σχολείο, που είναι τα πράγματά του.

Οι ξένες γλώσσες «διαβατήριο» για μία θέση εργασίας

Αναμφίβολα, τα τελευταία χρόνια, οι ξένες γλώσσες αποτελούν σημαντικό διαβατήριο για να ενταχθεί κάποιος στην αγορά εργασίας, γιατί προσφέρουν μεγαλύτερο εύρος επικοινωνίας τόσο στο εργασιακό περιβάλλον, όσο και στο χειρισμό υπαρχόντων και εν δυνάμει πελατών. Μάλιστα στις μέρες μας, η μία γλώσσα δεν αρκεί, είναι απαραίτητες οι δύο ξένες γλώσσες. Ενώ, την ίδια στιγμή, οι νέοι άνθρωποι προχωρούν στην εκμάθηση και τρίτης ξένης γλώσσας, για να διευρύνουν τις πιθανότητες επαγγελματικής αποκατάστασης. Αναλογισθείτε πως πλέον η μεγαλύτερη πλειοψηφία των νέων υποψηφίων γνωρίζει χειρισμό Η/Υ, έχει ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση και γνωρίζει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο συνήθως Αγγλικά. Έτσι, εφόσον ο εν λόγω υποψήφιος δεν διαθέτει μεγάλη προϋπηρεσία –κάτι το οποίο είναι αναμενόμενο λόγω του νεαρού της ηλικίας- πρέπει να μπορεί να διαφοροποιήσει το βιογραφικό του σημείωμα και αυτό το πετυχαίνει επενδύοντας σε περισσότερες της μίας γλώσσες. Ειδικά σε τέτοιες περιπτώσεις, τα αντίστοιχα κέντρα και κολέγια εκμάθησης ξένων γλωσσών, όπως και το δικό μας, δίνει στον υποψήφιο ένα σημαντικό οικονομικό αντιστάθμισμα εφόσον επιλέξει να εκπαιδευθεί σε περισσότερες από μία γλώσσες.

Τώρα οι γλώσσες που οι εταιρείες θεωρούν περιζήτητες είναι κατά κύριο λόγο τα αγγλικά, που εξακολουθούν να κατέχουν την πρωτοκαθεδρία. Η γνώση των αγγλικών και μάλιστα σε άριστο γνωστικό επίπεδο δεν θεωρείται πλέον επιθυμητή αλλά απαιτείται από τις επιχειρήσεις σε ποσοστό που αγγίζει σχεδόν το 100%. Παράλληλα, όμως με την Αγγλική ζητούνται και οι ακόλουθες γλώσσες: η Γαλλική γλώσσα, η Γερμανική, η Ισπανική και η Ιταλική γλώσσα.

Όμως, το τελευταίο διάστημα, ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ζήτηση της Κινεζικής γλώσσας -ας μην ξεχνούμε πως η Κίνα είναι η υπερδύναμη της επόμενης δεκαετίας-, της Αραβικής και αρκετά πλέον και της Ρωσικής γλώσσας. Οι προοπτικές συνεργασίας του ελληνικού κράτους, αλλά και του επιχειρηματικού κόσμου με αυτές τις χώρες, είναι κίνητρο για την επιλογή εκμάθησης των αντίστοιχων γλωσσών. Φυσικά το να εργαστεί κάποιος σε ανάλογο περιβάλλον, όπως για παράδειγμα στη Μέση Ανατολή, τα Αραβικά Εμιράτα, την Κίνα κ.α., αυτό μπορεί να καλυφθεί με πολύ καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, αλλά σίγουρα η εντόπια γλώσσα, καλύπτει τις ανάγκες της καθημερινής  επικοινωνίας και οπωσδήποτε τις κοινωνικές επαφές και κατά κάποιο τρόπο και τις δημόσιες σχέσεις. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την Τουρκική, την Κινεζική και τις υπόλοιπες πιο ειδικές γλώσσες. Όμως σήμερα σε μία τόσο ανταγωνιστική και παγκοσμιοποιημένη αγορά, τόσο οι νέοι άνθρωποι όσο και οι επαγγελματίες έχουν αντιληφθεί πώς μόνο με την καλή χρήση της Αγγλικής γλώσσας δεν διαφοροποιούν αισθητά το βιογραφικό τους σημείωμα. Καταλαβαίνουν ότι χρειάζεται κάτι παραπάνω. Θέλοντας, λοιπόν, να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας επενδύουν και σε μία δεύτερη γλώσσα, η οποία συνήθως είναι τοπική γλώσσα, χωρών που, στην παρούσα φάση, παρουσιάζουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και προσελκύουν διεθνείς επενδύσεις.

Ξένες γλώσσες και παιδί: Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει;

Σε μια κοινωνία σαν κι αυτή που ζούμε, πολύγλωσση και πολυπολιτισμική, οι ξένες γλώσσες έχουν γίνει απαραίτητο μέσο επιβίωσης για το σύγχρονο άνθρωπο. Σε ποια ηλικία, όμως, πρέπει τα παιδιά να αρχίζουν την εκμάθησή τους; Με ποιον τρόπο και πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;